Վիքիփոքրիկում այժմ կա 1064 հոդված։ Բարելավի՛ր դրանք։

Միացիր Վիքիփոքրիկին՝ ստեղծի՛ր մասնակցային հաշիվ և խմբագրի՛ր։

Անիմացիա

Vikidia-ից
Jump to navigation Jump to search
Վարկյանում 12 կադրը նորմա է անիմացիոն ֆիլմի համար

Անիմացիա (անգլ.`Animation) շարժման պատրանք ստեղծելու և միմյանցից աննշան տարբերվող անշարժ պատկերների արագ փոփոխման գործընթացն է։

Անիմացիա կարելի թ ստեղծել կա՛մ անալոգային տարբերակներով, ինչպիսիք են սահատետրը, կինոժապավենը, տեսաֆիլմերը, կա՛մ թվային ծրագրերի միջոցով (gif շարժապատկերներ, Flesh-ով ստեղծված անիմացիաներ, թվային տեսահոլովակներ)։ Անիմացիա ստեղծելու համար օգտագործում են ժամանակակից տեխնոլոգիաններ, այդ թվում՝ թվային ֆոտոխցիկ, համակարգիչ, պրոյեկտոր։

Շարժապատկերները ստեղծվում են ավանդական և ստոպ-կադր անիմացիոն մեթոդներով։ Ստոպ-կադր անիմացիայում օգտագործում են երկչափ կամ եռաչափ օբյեկտներ, ինչպես օրինակ՝ թղթի կտորներ, տիկնիկներ կամ կավե արձանիկներ։ Կադրերը ցուցադրվում են արագ հերթագայությամբ, սովորաբար 24, 25, 30, կամ 60 կադր մեկ վայրկյանում։

Լատիներեն animātiō «կենդանություն պարգևող գործողություն», animō («կենդանացնել» կամ «կյանք տալ») և ātiō («գործողություն»)։

Պատմություն

Phenakistoscope 3g07690b.gif Շարժման երևույթը ստանալու վաղ փորձերի օրինակները դեռևս կարելի է գտնել պալեոլիթի քարանձավային նկարների վրա, որտեղ կենդանիները հաճախ պատկերված էին բազմաթիվ ոտքերով։ Այդ նկարները հստակ փորձում են փոխանցել շարժման զգացումը։

Հարավ-արևելյան Իրանի Հրե քաղաքում (Burn City) հայտնաբերվել է 5200 տարվա պատմություն ունեցող հողե գավաթ, որը կարող է լինել աշխարհի ամենահին անիմացիայի ստեղծման օրինակը։ Այդ պեղածոն կրում է հինգ հաջորդական պատկերներ, որոնք ցույց են տալիս պարսկական բեզոարյան այծի, որը նետվում է ուտելու ծառի տերևներ։

Հնագույն չինական գրառումները հիշատակում են սարքերի մասին, որոնք, ինպպես ասում էին «տալիս էին շարժման տպավորություն» մարդկանց կամ կենդանիների մարմիններին, բայց այդ նշումներ հստակ չէին և կարող էին վերաբերել միայն մարմինների փաստացի շարժմանը տարածության մեջ։</ref> but these accounts are unclear and may only refer to the actual movement of the figures through space.

19-րդ դարում ֆենակիստիսկոպը (1832), զեոտրոպը (1834), պրակսինոսկոպը (1877) և սահատետրը(կինեոգրաֆ) եղել են վաղ անիմացիոն սարքեր, որոնք առաջացրել են շարժման պատրանք՝ անշարժ պատկերները արագ փոփոխելով։ Բայց անիմացիան ավել չզարգացավ, մինչև կինոժապավենի և կինոարվեստի ստեղծումը 1980-ական թթ։

Phenakistoscope 3g07690b.gif

Կինոապարատը մեկ սարքի մեջ պրոյեկտոր էր, տպիչ և տեսախցիկ, որը թույլ էր տալիս շարժվող պատկերները ցուցադրել էկրանի վրա։ Այն հայտնագործվել է աշխարհի ամենավաղ կինոգրծիչներ՝ Օգյուստ և Լուի Լումիեր եղբայրների կողմից 1894 թ։ Առաջին անիմացիոն հոլովակը ստեղծվել է Ֆրանսիայում Շառլ-Էմիլ Ռենոյի կողմից, ով Ֆրանսիայում գինական էր և ուսուցիչ։ 1877 թ. Նա ստեղծեց պրակսինոսկոպը և 1894 թ. դեկտեմբերին հիմնեց Théâtre Optique թատրոնը։ 1892 թ. հոկտեմբերի 28-ին նա հանրության առջև ցուցադրեց առաջին անիմացիան՝ «Pauvre Pierrot»-ը Փարիզի Grévin թանգարանում։ Նրա ֆիլմերը լուսանկարված չեն, այլ նկարված են առանձին թափանցիկ շերտերի վրա։ 1900 թ. ավելի քան 500, 000 մարդիկ մասնակցել են այդ ցուցադրություններին։ Առաջին ֆիլմը, որը նկարահանվել է ստանդարտ տեսաֆիլմի հիման վրա և պարունակում է անիմացիոն հատվածներ, եղել է 1900 թ. ստեղծված «Enchanted Drawing»-ը, որին անմիջապես հետևել է առաջին ամբողջական անիմացիոն ֆիլմը՝ «Humorous Phases of Funny Faces»-ը, որը ստեղծվել է 1906 թ. Ջեյմս Բլեկտոն Ստյուարտի կողմից, ով համարվում է Ամերիկյան անիմացիայի հայրը։ Եվրոպայում 1908 թ. ֆրանսիացի արվեստագետ Էմիլ Կոլը ստեղծեց առաջին անիմացիոն ֆիլմը օգտագործելով ավանդական անիմացիա ստեղծելու մեթոդները։ Ֆիլմը կոչվում է «Fantasmagorie»: Այնտեղ պատկերված է կերպարի, որը շարժվում է և կատարում տարբեր ձևափոխություններ, օրինակ գինու շիշը դարձնում է ծաղիկ։ Ֆիլմի մեջ կան նաև այնպիսի կենդանի շարժման հատվածներ, որոնք ցույց են տալիս անիմատորի ձեռքը նկարելիս։ Ֆիլմի ամեն կադրը նկարվել է թղթի վրա և հետո լուսանկարվել նեգատիվ ժապավենի վրա, որը տալիս է պատկերին գրատախտակի տեսք։ Առաջին տիկնիկային անիմացիոն ֆիլմի հեղինակը եղել է ազգությամբ ռուս ռեժիսոր Վլադիսլավ Ստարևիչը՝ հայտնի 1912 թ. նկարած «The Beautiful Lukanida» ֆիլմով։ Ավելի մանրամասն դետալնրով նկարվող անիմացիաները պահանջում էին անիմատորների ավելի մեծ թիմ՝ ամեն մի կադրի ետնաշերտն ու կերպարները ձեռքով առանձին ստեղծելու համար։ Դրանց ռեժիսորն էր Ուինսոր Մաքքեյը՝ հայտնի ամսագրերի ծաղրանկարիչ։ Նկարահանել է 1911 թ. «Littli Nemo», 1914 թ. «Gertie the Dinosaur» և 1918 թ. «The Sinking of the Lusitania» անիմացիոն ֆիլմերը։ 1910-ական թթ. կարճամետրաժ ֆիլմերի արտադրությունը, որոնց անվանում էին «մուլտֆիլմեր», դարձավ առանձին ճյուղ և դրանք ստեղծվում էին կինոթատրոններում ցուցադրելու համար։ Այդ ժամանակվա ամենահաջողակ պրոդյուսերը Ջոն Ռանդոլֆ Բրեյն էր, ով անիմատոր Էրլ Հարդի հետ պատենտավորեցին շերտերով անիմացիայի գործընթացը, որը դարձավ դոմինանտ մեթոդ մինչև տասնամյակի ավարտ։ «El apostol»-ը 1917 թ. Արգենտինայում ստեղծված անիմացիոն ֆիլմ է, որը հանդիսանում է աշխարհի առաջին անիմացիոն խաղարկային ֆիլմ։ Ցավոք սրտի հրդեհը, որը բռնկվել էր Ֆրեդերիկո Վալլեի կինոստուդիայում, ոչնչացրեց այդ անիմացիայի միակ օրինակը, և այժմ այն համարվում է կորած ֆիլմ։ Համակարգչային անիմացիան դարձավ հայտնի 1995 թ. նկարահանված «Toy Story»(«Խաղալիքների Պատմություն») ֆիլմից հետո, որն առաջին լիամետրաժ անիմացիոն ֆիլմն էր ամբողջովին համակարգչային տեխնիկայով ստեղծված։ 2008 թ. անիմացիոն շուկան վաստակեց $68.4 բիլլիոն դոլար։ Անիմացիան՝ ինչպես արվեստ, շարունակում է զարգանալ, քանի-որ անիմացիոն պրոեկտները կարողանում են գտնել հանդիսատես սահմաններից դուրս բոլոր չորս ուղություններով։ Անիմացիոն լիամետրաժ ֆիլմերի համախառն եկամուտը հասավ իր ամենաբարձր կետին բոլոր ժանրերում 2004-2013 թթ. ընթացքում։

Ավանդական անիմացիա